ul. Sławkowska 24
Wiadomo, że w połowie XIII wieku istniały już klasztory Marków, między innymi w Rzymie. Zakon był kongregacją kanoników regularnych św. Augustyna, założoną w XIII wieku przy kościele S. Maria de Metro w Rzymie. Zadaniem zakonników było wspieranie rycerzy, wyruszających na wyprawy krzyżowe. Polegli krzyżowcy uważani byli za męczenników, stąd określenie „od świętych męczenników” przy nazwie zakonu. Zakonnicy nosili białe habity, a na nich czerwone serce z krzyżem rycerzy Ziemi Świętej. Zakon wygasł w 1807 roku.
W Polsce zakonników nazywano markami lub rogaczami od kapeluszy noszonych przez zakonników. W Europie znani byli też pod innymi nazwami – nazywano ich cyriakami (od imienia św. Cyriaka), białymi augustianami lub też krzyżowcami. Do Polski sprowadzeni zostali z Pragi, prawdopodobnie przez Bolesława Wstydliwego w 1257 roku. Według Jana Długosza również ten król ufundował kościół św. Marka w 1263 roku.
Przy kościele św. Marka znajdują się do dziś zabudowania znajdującego się tu dawniej klasztoru zakonu Marków. Zakonnicy początkowo prawdopodobne mieszkali w oddzielnych domkach, które potem zastąpiono jednym budynkiem. Nowy, piętrowy wczesnobarokowy klasztor wzniesiono w 1 połowie XVII wieku, wówczas powstała elewacja od strony ul. Sławkowskiej, wykonana przez krakowskiego murarza Macieja Kępskiego. W części południowej zabudowań umieszczono szeroką zakrystię a przy niej, od strony północno zachodniej w narożniku, między prezbiterium a korpusem kościoła, znajduje się małe prostokątne pomieszczenie przekryte sklepieniem zwierciadlanym, tzw. Mały skarbiec. Klasztor nie uniknął zniszczeń - jeszcze w połowie XVIII wieku wiele strat spowodował pożar. Odbudowywane i odnawiane zabudowania od początku XIX wieku były już częściowo dostosowywane do nowych funkcji – zburzono wówczas północną część klasztoru a pomieszczenia parterowe przy ul. Sławkowskiej zaczęły być przerabiane na sklepy.
Na początku XIX wieku kościół i klasztor zostały przejęte przez rząd austriacki, a pomieszczenia klasztoru przeznaczono na Dom Księży Emerytów, wzniesiony kosztem arcybiskupa Adama Stefana Sapiehy w 1925 przez architekta Józefa Pokutyńskiego. Na zapleczu tego domu widać piękne ogrody.
Opracowała Katarzyna Zychowicz