Dzisiejsza data:

Nieistniejący kościół pw. św. Jakuba Apostoła

           Kościół pod wezwaniem św. Jakuba Apostoła stał w pobliżu murów obronnych i nieistniejącej Bramy Skawińskiej w południowo-zachodnim zakątku Kazimierza. Kiedyś ten teren należał do rodu herbu Strzemię (herb znany jako jeden z najstarszych w Polsce - wg legend wywodzi się jeszcze z X wieku). Przedstawiciele tego rycerskiego rodu tu mieli swoje osady i swoją kaplicę, w miejscu której ufundowali budowę kościoła parafialnego. Kiedy dokładnie kościół został wzniesiony nie wiadomo, historycy snują przypuszczenia, że pierwsza świątynia mogła powstać nawet w XI wieku. Zgodnie ze źródłami historycznymi na pewno stał w tym miejscu już w 1313 bo z tego roku pochodzą pierwsze pisemne wzmianki o parafii i kościele. Była to bardzo duża parafia – zasięgiem obejmowała część Kazimierza oraz jego przedmieścia i rozległe tereny wokół, między innymi Zabłocie, Płaszów, Prokocim, Wolę Duchacką, Swoszowice, Jugowice. Zgodnie ze źródłami pierwotnie parafia była podzielona na dwie części – część św. Krzysztofa oraz część św. Jakuba, i w związku z tym obsługiwało ją dwóch proboszczów. Zmieniono to w połowie XV wieku.

            Nie wiemy jak dokładnie kościół wyglądał, ale przypuszcza się, że miał bardzo prostą, romańską formę. Jeżeli powstał jeszcze przed XIII wiekiem to pierwotnie mogła być to budowla drewniana, którą przebudowano jednak w późniejszym czasie, bo w źródłach historycznych z XV wieku pojawiają się już informacje o świątyni murowanej.

           Dziś kościół św. Jakuba opisuje się jako niedużą budowlę, zbudowaną na prostokątnym planie. Od strony wschodniej znajdowało się prezbiterium, zamknięte półkolistą absydą. Główne wejście do świątyni umieszczone było od strony zachodniej, a drugie - znajdowało się w ścianie północnej. Po tej stronie kościoła dobudowana była zakrystia oraz kaplica, która należała do działającego przy parafii Bractwa Niepokalanego Poczęcia Marii. Natomiast od strony południowo-wschodniej do budowli przylegała czworoboczna dzwonnica z trzema dzwonami. Teren wokół kościoła zajmował parafialny cmentarz, a w pobliżu cmentarnego muru stały między innymi parafialna szkoła i plebania.

            Jeśli chodzi o wyposażenie kościoła to źródła podają takie informację o ołtarzach, które stały w kościele. W XVIII wieku w ołtarzu głównym w prezbiterium umieszczony był obraz Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny. Przy południowej ścianie prezbiterium ustawione były dwa ołtarze, znane jest wezwanie tylko jednego z nich – był to ołtarz pod wezwaniem Trójcy Świętej. W nawie stały kolejne cztery ołtarze: dwa o nieznanych wezwaniach przy tęczy po północnej i południowej stronie oraz po stronie zachodniej nawy dwa ołtarze, których wezwania są znane: św. Krzysztofa oraz Najświętszej Marii Panny.

           Jeszcze jeden ołtarz – ołtarz pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, ustawiony był w kaplicy Najświętszej Marii Panny. W ołtarzu umieszczony był otoczony czcią cudowny obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem.

           Kolejne wojny w XVI – XVII wieku doprowadziły świątynię do ruiny. W XVIII wieku rozebrano kaplicę ze względu na jej bardzo zły stan, następną w kolei rozebrano dzwonnicę. W 2. połowie XVIII wieku, po I rozbiorze Polski ekonomiczna sytuacja w parafii uległa znacznemu pogorszeniu, a ostatecznie w 1783 parafia została zniesiona decyzją prymasa Michała Poniatowskiego. Kościół został zburzony pod koniec XVIII wieku.