ul. Garncarska 24
Usytuowany przy ul. Garncarskiej kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa, zbudowano na początku XX wieku a jego powstanie jest ściśle połączone z powołaniem w Krakowie nowego żeńskiego zgromadzenia zakonnego, nazwanego Zgromadzeniem Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego, skrótowo określanego Sercankami.
Założycielem zgromadzenia jest biskup Józef Pelczar, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, beatyfikowany w 1991 przez papieża Jana Pawła II w Rzeszowie i kanonizowany w 2003 w Rzymie. W 1891 założył on w Krakowie tzw. Bractwo Najświętszej Maryi Panny Królowej Korony Polskiej, z czasem zamienione w jawne zgromadzenie zakonne, które szybko poszerzało swoją działalność i stawało się coraz liczniejsze. Pierwszy dom zakonny, który był ulokowany przy ul. Św. Krzyża, z czasem stał się zupełnie niewystarczający dla potrzeb zakonu. Wybudowanie nowego domu i kościoła stało się możliwe dzięki fundatorom – jedną z najhojniej wspierających budowę była Zofia Wołodkowiczowa a grunt pod budowę przy ul. Garncarskiej podarowała księżna Wanda Jabłonowska. W 1896 poświecono nowy dom zakonny i kaplicę, a od 1898 trwała budowa kościoła. Nowa świątynia została poświęcona przez biskupa krakowskiego Jana Puzynę 13 kwietnia 1900 roku.
Projektantem i budowniczym kościoła był Władysław Kaczmarski, architekt kojarzony przede wszystkim z nurtem krakowskiej architektury secesyjnej, znany nam z takich dzieł, jak budynek Towarzystwa Lekarskiego czy wzorowany na francuskim Petit Trianon Pałacyk Mańkowskich przy ul. Topolowej. Przy budowie prawdopodobnie brał udział jeszcze jeden krakowski architekt, Sławomir Odrzywolski. Zaprojektowany przez nich zespół klasztorny stanowią dwa prostokątne skrzydła, połączone ustawionym między nimi na lekkim podwyższeniu, niedużym kościołem. Całość ma wyraźnie eklektyczny charakter, łączy w sobie nawiązania do architektury średniowiecznej z inspiracjami renesansem i barokiem, a znaleźć tu można również elementy o charakterze secesyjnym. Wśród zabudowań ulicy zespół ten wyróżnia się ciekawym, kontrastowym połączeniem czerwonej cegły z jasnym tynkiem na elewacjach. Kościół zbudowany jest na prostokątnym planie, ma jednonawowe wnętrze oraz zwrócone na wschód, zamknięte prostą ścianą prezbiterium. Zwieńczona dekoracyjnym schodkowym szczytem elewacja frontowa została poddana gruntownej restauracji, obecnie odnowiona i odświeżona wygląda bardzo pięknie i nie sposób przejść ulicą Garncarską nie zatrzymując się przy niej choćby na chwilę. W jej dekoracji pojawia się tzw. styl arkadkowy, a równie znaczącym elementem dekoracyjnym jest tu też połączenie intensywnego, ciemnego koloru cegły z bielą tynku i rzeźb. Na osi fasady jest umieszczone wejście główne do świątyni, ujęte pięknym portalem z zakomponowaną w zamkniętym trójlistnie polu płaskorzeźbą Matki Boskiej z Dzieciątkiem, adorowanych przez dwa klęczące przy nich aniołki. Po bokach portalu w fasadzie umieszczono dwa wąskie okienka, a nad portalem jedno, duże okno z witrażem. Po bokach okna widzimy dwie białe figury, ustawione w płytkich, zamkniętych półkoliście wnękach. Po lewej stronie jest to Najświętsza Maryja Panna a po lewej stronie św. Józef. Tło wnęk pokrywa ciemna dekoracja z motywem lilii a krawędzie, pomalowane na biało, mocno odcinają się od czerwonego koloru cegły. Powyżej, nad oknem, znajduje się arkadkowy rząd sześciu wąskich, półkoliście zamkniętych okienek, a nad nimi piękna, duża kompozycja ze sceną figuralną. Widzimy tam cztery duże postacie aniołów, narysowane ciemnym konturem o płynnej, stylizowanej linii na białym tle. Dwóch z nich klęczy w niższej partii kompozycji, trzymają w rękach kielich i krzyż – symbole Męki Pańskiej. Kolejni dwaj znajdują się nieco wyżej, klęczą z uniesionymi głowami i ze złożonymi do modlitwy rękami przed umieszczoną centralnie białą figurą Chrystusa, stojącego z uniesioną do góry prawą ręką. Figura stoi w płytkiej wnęce zamkniętej półkoliście, której ciemne tło — podobnie jak w niższych wnękach, jest ozdobione motywem lilii. Nad całą sceną góruje gołębica Ducha Świętego, otoczonego promieniami. Boczne elewacje kościoła są zasłonięte przez zabudowania klasztorne. Trzykondygnacyjne elewacje klasztoru oglądane od strony ul. Garncarskiej są otynkowane, z podziałami i obramieniami okien z czerwonej cegły. Kościół jest nakryty dwuspadowym dachem z niewysoką wieżyczką na sygnaturką.
Wnętrze kościoła Sercanek oglądamy dziś w pierwotnej, prawie niezmienionej postaci. Widzimy tam gładkie ściany, pomalowane na żółty kolor, których jedyną ozdobą są pomalowane na złoto krawędzie przy oknach i ścianie tęczowej. Zarówno prezbiterium i nawa są przekryte pozornym neorenesansowym sklepieniem, ozdobionym dużymi plafonami z malowidłami. Ich autorem jest Antoni Zembaczyński. Na plafonie w prezbiterium widzimy namalowaną scenę Objawienia Najświętszego Serca Pana Jezusa św. Małgorzacie Marii Alacoque (święta ta żyła w XVII wieku, gorliwie propagowała nabożeństwo do Serca Jezusowego). W nawie głównej natomiast widzimy duży plafon podzielony na trzy pola. Pola krańcowe są dużo mniejsze, tam przedstawiono sceny: Adorację Dzieciątka Jezus przez pasterzy oraz Zdjęcie z krzyża. Między nimi, w większym polu znajduje się scena Hołdu składanego Matce Boskiej, Królowej Korony Polskiej przez świętych i błogosławionych oraz różne stany społeczne. Widzimy tu Matkę Boską stojącą przed wysokim tronem, na którym widzimy wizerunek Orła. Nad Matką Boską unoszą się dwa aniołki, podtrzymujące koronę a wokół tronu zgromadzeni są ludzie. Wśród tych licznych postaci artysta umieścił portrety dobroczyńców Zgromadzenia Sercanek, jego założyciela św. Józefa Pelczara i współzałożycieli, pierwszej członkini i przełożonej — Klary Ludwiki Szczęsnej. Zarówno ten jak i pozostałe plafony cechuje bardzo spokojna, wyważona kompozycja oraz stonowana kolorystyka, jest w nich obecna specyficzna, secesyjna dekoracyjność linii.
Ustawiony w prezbiterium dwukondygnacyjny ołtarz główny wykonał w 1900 Kazimierz Wakulski. Część środkowa ołtarza ma formę półkoliście zamkniętej arkady, w której znajduje się duży obraz, ujęty w złotą, dekoracyjną ramę. Obraz ten również jest dziełem A. Zembaczyńskiego, twórcy plafonów, przedstawia Najświętsze Serce Pana Jezusa, jest ujęty w złotą zdobioną ornamentem ramę. Pola boczne mają formę płytkich arkadowych wnęk, flankowanych przez złote kolumny i ujętych w złote dekoracyjne obramienia. We wnękach tych ustawione są figury — po lewej stronie widzimy św. Klarę a po prawej stronie św. Elżbietę. W wyższej kondygnacji znajduje się mały obraz matki Boskiej Częstochowskiej — jego autorem jest także A. Zembaczyński. Po bokach widzimy małe figurki aniołów, a w trójkątnym zwieńczeniu: Oko Opatrzności i krzyż. Zwiedzając prezbiterium warto też zwrócić uwagę na stojący tam mały ołtarz tzw. soborowy oraz małą ambonkę, wykonane z elementów ambony z 1900, którą zdemontowano w 1982 r. Niezmienione od 1900 zachowały się dwurzędowe stalle, ustawione przy ścianach bocznych prezbiterium, wykonane przez Józefa Ligęzę. Jego dziełem są również dwa konfesjonały oraz ławki, które możemy zobaczymy w nawie kościoła.
Prezbiterium jest oddzielone od nawy lekko spłaszczonym półkolistym łukiem tęczowym. W ścianie tęczowej umieszczono dwa wysokie, półkoliście zamknięte okna z barwnymi witrażami. W oknie po stronie północnej witraż przedstawia Jezusa udzielającego Komunii Świętej zakonnicy, został wykonany w 1900 przez Tyrolski Zakład Malowideł na Szkle w Innsbrucku. Witraż, który widzimy po stronie południowej to rekonstrukcja pierwotnego witraża z 1900, zniszczonego w czasie II wojny światowej. Wykonany został przez Krakowski Zakład Witraży Żeleńskiego w 1947, przedstawia dziewczynę modlącą się przed Matką Boską. Witraże wpuszczają do wnętrza dużo jasnego światła, przyglądając się im zwróćmy uwagę na dekoracyjną linię konturów i utrzymaną w stylu secesyjnym dekorację o motywach roślinnych, kwiatowych.
Trzeci witraż, przedstawiający św. Cecylię, zobaczymy w zachodniej części kościoła, w dużym oknie znajdującym się nad chórem muzycznym. Chór muzyczny jest wsparty na dwóch kolumnach o głowicach dekorowanych motywem liści dębu, a balkon chóru płynnie przechodzi na ściany nawy.
W nawie kościoła, przy ścianie tęczowej, ustawione są dwa ołtarze boczne, wykonane w 1900 przez krakowskiego rzeźbiarza Wita Wisza, znanego dziś również, jako autora wyposażenia kościoła św. Józefa na Podgórzu. Obydwa ołtarze mają podobną kompozycję i ornamentykę w stylu neorenesansowym. Umieszczone w polach środkowych obrazy są flankowane przez złote, pokryte bogatym ornamentem kolumny i ujęte w złote ramy. Po bokach pola centralnego widzimy nieduże dekoracyjne ucha z ustawionymi na ozdobnych podstawkach małymi figurkami świętych a w zwieńczeniach mniejsze, owalne obrazy z przedstawieniem świętych. W ołtarzu po prawej stronie w polu głównym umieszczono przedstawienie św. Franciszka stojącego przed Krzyżem, z którego pochyla się do niego Chrystus. Po lewej stronie natomiast widzimy w ołtarzu otoczony licznymi wotami obraz Matki Boskiej Nieustającej Pomocy z Dzieciątkiem.
W bocznych ścianach nawy znajdują się dwie małe półkoliste wnęki, w których zobaczymy ustawione figury: św. Antoniego po prawej stronie oraz Jezusa jako Dobrego Pasterza po lewej stronie. Idąc dalej w stronę chóru, zatrzymajmy się przy bocznych kaplicach. Po stronie północnej znajduje się kaplica św. Józefa, powstała w 1958, a po lewej — powstała w 1988 kaplica poświęcona św. Józefowi Pelczarowi. Obydwie otwierają się ku nawie dużymi, półkolistymi arkadami. W kaplicy św. Józefa ustawiony jest nieduży neobarokowy ołtarz z ustawioną w polu centralnym figurą św. Józefa z Dzieciątkiem, wykonaną przez artystę z Rybnika, Franciszka Masorza w 1957, powyżej widzimy nieduży, owalny obraz ze Świętą Rodziną, namalowany w 1992 przez Andrzeja Głuszyńskiego.
W kaplicy św. Józefa Pelczara w ołtarzu zobaczymy duży obraz, ujęty w półkolistą, złotą ramę. Jest to namalowane w 1991 przez A. Głuszyńskiego przedstawienie św. Józefa Pelczara, ukazanego w stroju pontyfikalnym. Powyżej, w zwieńczeniu ołtarza umieszczony jest herb świętego: owalny obraz Matki Boskiej z Dzieciątkiem z zawołaniem: Ave Maria. Na ołtarzu ustawiony jest relikwiarz z relikwiami Józefa Pelczara. W tej kaplicy złożono w 1995 przeniesione z Cmentarza Rakowickiego szczątki Służebnicy Bożej Klary Ludwiki Szczęsnej i jej poświęcono umieszczone na ścianie południowej marmurowe epitafium z portretem, zaprojektowane przez krakowskiego rzeźbiarza Czesława Dźwigaja.