Nazwa Kościelniki ma charakter nazwy służebnej, oznaczała ona osadę zamieszkałą przez ludzi, którzy pełnili powinności służebne dla kościoła.

 Położenie

           Wieś Kościelniki była położona nad potokiem Kościelnickim, 18 km na wschód od centrum Krakowa. Najstarsze skupisko osadnicze znajdowało się w rejonie skrzyżowania dzisiejszych ulic Pysocice i B. Dybowskiego. W średniowieczu wieś graniczyła od północy z Górką Kościelnicką, od zachodu i południa ze Stanisławicami, od południa z Wolicą, od wschodu z Tropiszowem. Na przestrzeni dziejów w skład Kościelnik weszły jako przysiółki dawne wsie Górka Kościelnicka, Stanisławice, siedlisko Cło.

           W 2. połowie XIX wieku wieś graniczyła od północy z Wróżenicami, od północnego-zachodu z Węgrzynowicami, na krótkim odcinku z Ruszczą, od zachodu z Wyciążem, od wschodu z Tropiszowem, Pobiednikiem Wielkim, od południa z Wolicą. Zabudowa wsi miała charakter skupiony, przysiółkowy, typu ulicowego. Najstarsza zabudowa wsi powstała w rejonie skrzyżowania dzisiejszych ulic Dybowskiego oraz Pysocice.