Dzisiejsza data:

biogram

           Powołany przez antyhabsbursko nastawionych Czechów na tron praski, został uprzedzony przez Albrechta Habsburga, który wkroczył do Czech i koronował się na ich króla.
           Wysłany na Litwę jako namiestnik brata, króla Władysława, obwołany został wielkim księciem, czego nie uznała Korona.
           Po śmierci Władysława III Warneńczyka zaproponowano mu objęcie tronu polskiego. Koronował się, wymuszając wcześniej na możnowładcach małopolskich zmianę warunków unii na korzystniejsze dla Litwy. Nadał bojarom litewskim prawa równe szlachcie polskiej, obiecał zwrot Podola i Wołynia państwu litewskiemu.
          Na prośbę Związku Pruskiego, popartą udanym powstaniem antykrzyżackim, ogłosił inkorporację Prus do Korony co doprowadziło do wybuchu wojny trzynastoletniej przeciwko zakonowi krzyżackiemu, zakończonej pokojem toruńskim i odzyskaniem ziemi chełmińskiej, gniewkowskiej, Pomorza Gdańskiego i Warmii oraz miast Malborka, Elbląga, Sztumu i Gdańska. W wyniku traktatu pokojowego państwo zakonne stało się lennem polskim.
           Wbrew naciskom papiestwa i cesarza nie wystąpił przeciwko królowi czeskiemu Jerzemu z Podiebradu, zyskując uznanie syna Władysława jako następcy na tronie czeskim. Po śmierci Jerzego z Podiebradu, zgodnie z obietnicą, rządy w Czechach objął Władysław II Jagiellończyk. Sukcesja czeska wywołała konflikt z królem węgierskim Maciejem Korwinem, zakończony pokojem w Ołomuńcu.
           Włączył do Polski księstwo oświęcimskie, ziemię rawską i gostyńską, ziemię sochaczewską.
           Dążył do wzmocnienia władzy królewskiej, zwalczał oligarchię magnacką z biskupem Z. Oleśnickim na czele. Po długoletnim sporze z hierarchią kościelną zapewnił sobie prawo obsadzania katedr biskupich (nie dopuścił do objęcia biskupstwa krakowskiego przez Jakuba z Sienna, bratanka Z. Oleśnickiego). Sojusznikiem króla w walce z magnaterią była szlachta, która otrzymawszy przywileje cerekwicki i nieszawski zaczęła odgrywać pierwszoplanową rolę w państwie.
           Prowadził aktywną politykę dynastyczną, osadził syna Władysława na tronie czeskim i węgierskim.
           Utworzył zespół doradców królewskich, który dążył między innymi do przeprowadzenia reform skarbowych, reformy wojska itd. Przyczynił się do rozkwitu gospodarczego kraju, popierał rozwój górnictwa solnego i kruszcowego, sprzyjał powstawaniu spółek górniczych.
Rozwijało się budownictwo w stylu gotyckim, zwłaszcza kościelne (katedry na Wawelu i w Gnieźnie), powstało też wiele zamków królewskich i magnackich, ratusze w Gdańsku i Toruniu.
           Jego panowanie było pomyślne dla rozwoju kultury i sztuki w Królestwie. Ważnymi ich ośrodkami były dwory królewskie i magnackie oraz większe miasta. Popierał i otaczał opieką artystów i uczonych między innymi takich jak poeta Filip Kallimach, pisarz i kronikarz Jan Długosz, astronom, nauczyciel Mikołaja Kopernika - Wojciech z Brudzewa, twórca ołtarza Mariackiego - Wit Stwosz, poeta i filozof Grzegorz z Sanoka i inni.
Upowszechniała się oświata, prowadzona przez szkoły parafialne, a Akademia Krakowska stała się ośrodkiem naukowym o znaczeniu europejskim.
Wraz z żoną był fundatorem kaplicy Świętokrzyskiej w Katedrze Wawelskiej, gdzie został pochowany i gdzie znajduje się jego nagrobek dłuta Wita Stwosza.
           Jego imieniem nazwano ulicę w XVII dzielnicy Grębałów otoczona ulicami książąt i królów polskich..