Dzisiejsza data:

Ludwik Kubala

(9 IX 1838 Kamienica koło Nowego Sącza – 30 IX 1918 Lwów)

historyk, pedagog

rodzina

ród jego wywodził się z Zaolzia, ojciec ukończył prawo na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie

syn Ludwika, zarządcy dóbr, i Wilhelminy Piaseckiej
brat Franciszka, żona Salomea Baczyńska

poślubił w 1875 Leonia Maria Helena Trzcińska, mieli syna Wawrzyńca (1885 – 1967), prawnik, działacz społeczny i polityczny, żona Zofia Mejbaum

biogram

           Szkołę powszechną ukończył w Starym Sączu, a następnie uczęszczał do gimnazjum w Nowym Sączu. W gimnazjum był uczniem Stanisława Sobieskiego (ojca Wacława). Klasę VIII przerabiał w Gimnazjum św. Anny w Krakowie, gdzie do jego przyjaciół należeli: Michał Bałucki, Mirosław Bochenek i Ludwik Gumplowicz.
           Po zdaniu egzaminu dojrzałości zapisał się na Wydział Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Już jednak po roku nauki w Krakowie przeniósł się do Wiednia, gdzie rozpoczął studia na Wydziale Filozoficznym.
           Po powrocie do Krakowa podjął na nowo studia, tym razem z historii. Wraz z Tadeuszem Wojciechowskim prowadził studenckie koło historyków. Brał także udział w walce o spolszczenie Uniwersytetu Jagiellońskiego i współpracował z innymi patriotami jako redaktor wielu czasopism i periodyków. W tym okresie zaczęły tworzyć się tajne organizacje, których był jednym z ich założycieli.
           Wraz ze Szczepańskim wydał pismo "Ojczyzna", później broszurę "Uwagi przez Pewnego", gdzie domagał się integralności walki, wprowadzenia sądów doraźnych, przeprowadzenia zupełnego uwłaszczenia chłopów, zniesienia szlachectwa. Wychowany patriotycznie, pełen żaru miłości i oddania dla ojczyzny, brał udział w pracach organizacyjnych powstania styczniowego. Był szefem policji powstaniowej w Krakowie, co odpokutował w austriackim więzieniu.
           Po napisaniu kilku niewielkich prac opublikował dwa tomy szkiców historycznych, które przyniosły mu sławę i popularność. Pod ich wpływem Henryk Sienkiewicz odstąpił od pisania powieści o Władysławie Warneńczyku i stworzył Trylogię. W połowie XX wieku szkic Poselstwo Puszkina w Polsce zainspirował także Władysława Zambrzyckiego do napisania antymoskiewskiej powieści W oficynie Elerta. Jego bogata twórczość liczy kilkaset pozycji.
           Pochowany na cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.

wybrane publikacje:

1866 - dramat historyczny Michał Gliński
1870 - rozprawa doktorska Stanisław Orzechowski, rzecz historyczno - literacka
1880 - 1881 - Szkice historyczne
1883 - monografia Jerzy Ossoliński
1894 - 1901 - redagował i wydał polską edycję Dziejów powszechnych ilustrowanych O. Spamera
1910 - Wojna moskiewska 1654 - 1655
1914 - 1918 - ukazały się kolejne tomy szkiców historycznych p.t. "Wojna szwedzka", "Wojna brandenburska", oraz "Wojna duńska i pokój oliwski" zamykając cykl "siedmioletniej wojny północnej"

kalendarium

1849 - 1855 - uczył się w gimnazjum w Nowym Sączu
1856 - przerabiał klasę VIII w Gimnazjum św. Anny w Krakowie
1857 - zdał egzamin dojrzałości i zapisał się na Wydział Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego
1858 - 1861 - studiował na Wydziale Filozoficznym na Uniwersytecie w Wiedniu
1861 - podjął studia z historii na UJ
1862 VII - wraz z większością młodzieży akademickiej podpisał adres zapraszający Karola Szajnochę do objęcia katedry historii polskiej na krakowskim uniwersytecie
1863 VI 13 - ukazało się pismo "Ojczyzna" redagowane przez niego i Alfreda Szczepańskiego
1863 IX - został kierownikiem policji narodowej w Krakowie
1863 XII 13 - został aresztowany
1863 XII 15 - 1865 XI 18 - więziony w więzieniu Josephstadt
1867 - doktoryzował się na Uniwersytecie Lwowskim
1869 - rozpoczął pracę jako suplent w III gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie
1872 - zdał egzamin na nauczyciela
1883 - został członkiem korespondentem Akademii Umiejętności
1883 - 1918 - był kierownikiem lwowskiej Biblioteki Pawlikowskich
1893 I 6 - w ramach przygotowań do Powszechnej Wystawy Krajowej (przyszłych Targów Wschodnich) został jednym z trzech przewodniczących Komitetu Panoramy Racławickiej
1894 - zorganizował we Lwowie I Zjazd Literatów i Dziennikarzy
1894 - objął redakcję polskiej wersji dziejów powszechnych Otto Spamera, pt. "Dzieje powszechne ilustrowane"
1897 - postawił pomnik Aleksandra Fredry we Lwowie, który stoi obecnie na wrocławskim rynku
1901 - został uhonorowany członkostwem zwyczajnym Akademii Umiejętności
1906 - przeszedł na emeryturę, został przewodniczącym Towarzystwa Miłośników Przeszłości Lwowa, które zajmowało się wydawaniem dzieł Biblioteki Lwowskiej
1918 - otrzymał doktorat honoris causa Uniwersytetu Lwowskiego

źródła:

Piotr Czartoryski-Sziler Ludwik Kubala - wybitny polski historyk

Krzysztof Bulzacki Lwowskie sylwetki

czytaj więcej iPSB …