Dzisiejsza data:

Mojżesz Deutscher

(13 II 1878 Podgórze, Kraków – 10 III 1941 Kraków)

żydowski polityk, dziennikarz, senator

rodzina

syn Saula i Liby (Luiza) Banet

rodzeństwo: Jakob (1881 – 1929), żona Gitla Joles; Berisch Henoch; Chana: Hena (Helena), mąż Eizik Landau; Rywka; Izak (1891 – 1915); Sara, mąż Mordka Lewek Goldberg; Rubin Wolf, żona Mindel Bojka

około 1900 poślubił Goldę Mendel

dzieci: Aron (1901 – 1929), żona Nechume Nebenzahl; Meche; Rebeka

biogram

           Ukończył niższe gimnazjum. Jeden z założycieli Stronnictwa Żydów Niezawisłych, należał do czołowych działaczy ortodoksyjnych, członek egzekutywy lokalnej w Krakowie i centralnej w Warszawie. Członek Komitetu Żydowskiego (Klub "Szlomej Emunej Izrael" Pokój wiernym Izraelitom).

           Był wydawcą dziennika "Krakauer Tagblatt", warszawskiego "Der Jud" (ukazującego się w latach 1919–1929) oraz redaktorem tygodnika "Das Wochenblatt". Właściciel drukarni w Krakowie, dyrektor konsumu "Izrael" i spółki wydawniczej "Izrael" (z siedzibą w Warszawie). Był jednym z najaktywniejszych członków Rady Gminy Wyznaniowej w Krakowie, w efekcie jego starań zorganizowano kursy dla nauczycieli religii żydowskiej.

           Po wybuchu II wojny światowej pozostał w Krakowie, kilka dni przed śmiercią trafił do krakowskiego getta.

Kalendarium

1919 – został członkiem Organizacji Ortodoksów

1922 – 1927 - Senator RP I kadencji wybrany z listy nr 16 w województwie kieleckim

1928 – kandydował do Senatu z listy Ogólno-Żydowski Narodowy Blok Wyborczy do Sejmu i Senatu

1931 I 16 – został aresztowany, a wraz z nim aresztowano członków redakcji „Chłopskiego życia”: redaktora odpowiedzialnego N. Zajszlego (studenta UJ), Z. Goldfinger (studentkę UJ), S. Kędzierskiego i S. Jakubowską

1933 V 8 – odbył się proces członków redakcji „Chłopskiego życia” oskarżonych o działalność komunistyczną, Mojżesz Deutscher, właściciel drukarni został skazany na 6 miesięcy więzienia

źródła:

Marek Jerzy Minakowski, Wielka genealogia Minakowskiego (Wielcy.pl), wydanie z 13.01.2018

Małgorzata Smogorzewska, Posłowie i senatorowie Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939: słownik biograficzny. T. 1, A-D (red. naukowa Andrzej Krzysztof Kunert, Warszawa 1998

Szymon Rudnicki: Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej. Warszawa 2004, s. 411 - 419