Dzisiejsza data:

Alfred Daun

(14 stycznia 1854 Baranów – 4 grudnia 1922 Kraków)

rzeźbiarz, pedagog 

rodzina

syn Karola, urzędnika żupy bocheńskiej a potem wielickiej i Filipiny z domu Sternad

biogram

           Początkowo uczył się w szkole realnej w Bochni a rzeźby uczył się u Feliksa Hanusza. Ukończył Szkołę Realną i Instytut Techniczny w Krakowie, następnie studiował w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych u Walerego Gadomskiego, a także w pracowni Franciszka Wyspiańskiego (ojca malarza, Stanisława). Parę lat pracował dorywczo, między innymi pomagał Rygierowi przy rzeźbieniu pomnika Mickiewicza. Dzięki poparciu dra Jordana wyjechał do Wiednia, gdzie (z przerwami), studia kontynuował w akademii sztuk pięknych w Wiedniu pod kierunkiem Edmunda von Hellmera.
          Jan Matejko powołał go na stanowisko profesora rzeźby w Szkole Sztuk Pięknych, zrezygnował ze stanowiska profesora w Akademii za dyrektury Fałata z powodu różnicy zapatrywań, następnie pracował w Szkole Przemysłowej w Krakowie, gdzie uczył modelowania i rysunku.

           Wraz z bratem Alfonsem, cenionym podówczas akompaniatorem, brał też żywy udział w życiu muzycznym Krakowa. Obdarzony potężnym basem, należał jako solista do chóru katedralnego w Krakowie.
          Twórca popiersi portretowych (np. Józefa Szalaya, Jana Matejki, Henryka Jordana), zespołu popiersi wybitnych Polaków (Jana Długosza, Piotra Skargi, Stefana Czarnieckiego, Jana Zamojskiego) do założonego w 1887 roku parku Jordana, rzeźb religijnych i rodzajowych Jasiek, Góralczyk). Autor pomników ustawionych na krakowskich Plantach Lilia Weneda, Grażyna i Litawor), rzeźb alegorycznych (grupa Muzyki, Teatru i Operetki na frontonie teatru im. Juliusza Słowackiego), dwie grupy, symbolizujące Miłosierdzie, na gmachu Zakładu im. ks. Lubomirskich oraz płaskorzeźb do Katedry na Wawelu i tablic rocznicowych (tablica w 100 rocznicę insurekcji kościuszkowskiej na ścianie Domu Loretańskiego przy kościele Kapucynów).

           Jego dziełem jest Chrystus na krzyżu w kościele w Dobrzechowie, popiersie terakotowe Chrystusa w posiadaniu Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Poznaniu i wiele innych. Rzeźby jego, które charakteryzuje proporcja i szlachetność linii, owiewa duch romantyzmu, mimo naturalizmu formy.
           Po 1900 roku projektował i wykonywał stylizowane, dekorowane wzorami roślinnymi przedmioty użytkowe. Był członkiem Komitetu Muzeum Narodowego w Krakowie. Jego uczniami byli między innymi Tadeusz Breyer, Jan Szczepkowski i Xawery Dunikowski.
           Pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera XIV B, rząd południowy, po prawej Cekierów).

wybrane prace:

1884 - popiersie Józefa Szalaya
1884 - pomnik Lili Wenedy
1884 - projekt pomnika Adama Mickiewicza (nie zrealizowany)
1886 - pomnik Grażyna i Litawor
1893 - grupa Muzyki, Teatru i Operetki na frontonie teatru im. J. Słowackiego
1894 - popiersie Jana Matejki
1903-1905 - 4 płaskorzeźby z przedstawieniem insygniów różnych stanów w murze okalającym prezbiterium Katedry na Wawelu
1914 - popiersie Henryka Jordana

kalendarium

1873-1878 - studia w krakowskiej Szkole Sztuk Pięknych
1881-1885 - studiował z przerwami w Akademii w Monachium

1889 Jan Matejko wezwał go na docenta modelowania Szkoły Sztuk Pięknych
1891-1897 - wykładowca Szkoły Sztuk Pięknych

1898 – rozpoczął pracę w Szkole Przemysłu Artystycznego w Krakowie

źródła:

Encyklopedia Krakowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa–Kraków 2000

Słownik Artystów Polskich i Obcych w Polsce Działających. Malarze, rzeźbiarze, graficy, t. II, Wrocław 1975 (Andrzej Ryszkiewicz)

Aleksandra Melbechowska-Luty, Piotr Szubert, Posągi i ludzie. Antologia tekstów o rzeźbie 1815-1889, Warszawa 1993