Ludwik Łętowski

Bartłomiej Podgórzanin

(13 lub 15 IX 1786 Tarnowadka koło Rzeszowa – 25 VIII 1868 Kraków)

biskup sufragan krakowski, wojskowy, publicysta, historyk, bibliofil

rodzina

syn Franciszka Łętowskiego herbu Ogończyk z Łętowa, superintendenta salin wielickich, i Teresy z Balickich

biogram

          Młodość spędził w majątku rodowym Bobowa na Podkarpaciu, gdzie rodzice oddawali się głównie zabawom, nie dbając o wychowanie dzieci. Został uczniem szkoły oficerskiej w Wiedniu, następnie porucznikiem gwardii galicyjskiej, służył w wojsku Księstwa Warszawskiego, był uczestnikiem kampanii napoleońskiej, a następnie służył w armii Królestwa Kongresowego. W Wilnie dostał się do niewoli.
           Wstąpił do seminarium duchownego w Kielcach, został proboszczem w Końskich, a także w Stopnicy, a następnie wykładał w kieleckim seminarium historię i teologię. Został mianowany kanonikiem krakowskim, objął funkcję administratora diecezji krakowskiej, następnie został jej sufraganem, był biskupem tytularnym Joppy.
           Był prężnym administratorem, odbudował w Krakowie dom emerytów, a w Kielcach wybudował dom dla biskupa. Odkupiwszy kościółek szpitalny świętych Szymona i Judy na Kleparzu, osadził w nim sprowadzone z Francji siostry miłosierdzia. Dbał o podniesienie dyscypliny kleru oraz jego poziomu moralnego i umysłowego. Był prezesem i protektorem Towarzystwa Dobroczynności. Naraził się szlachcie akcją krzewienia wstrzemięźliwości.
           W czasie powstania krakowskiego wydał list pasterski pouczający o koniecznej uległości wobec władz zaborczych, następnie wraz z prezesem senatu J. Schindlerem uciekł do Wiednia.
           Zrzekł się administrowania częścią kielecką diecezji, później również częścią krakowską i zaczął aktywnie uczestniczyć w życiu kulturalnym i towarzyskim miasta, prowadząc przy ulicy Kanoniczej salon w którym bywali: A. Fredro, J. Korzeniowski, J. Kremer, W. Pol, Henryk Rzewuski, L. Siemieński, Karolina Wojnarowska. Poświęcił się również pracy naukowej i działalności charytatywnej.
           Pochowany w Katedrze Wawelskiej, następnie przeniesiony do zabudowań klasztornych Szarytek na Kleparzu.

najważniejsze publikacje:
1816 - O moratorium czyli dwa sposoby uiszczenia się wierzycielom
1831 - broszura O sprawie narodu polskiego
1847 - Nauka poznawania ludzi
1852 - 1853 - t. 1 - 4 Katalog biskupów, prałatów i kanoników krakowskich
1859 - Katedra krakowska na Wawelu
1861 - 1862 - Obrona głupstwa dla ludzi rozumnych
1952 - Wspomnienia pamiętnikarskie
wydał pod pseudonimem Bartłomiej Podgórzanin tom aforyzmów i maksym pt. Miscellanea.
Tom został wykupiony przez kapitułę krakowską ze względu na frywolność i złośliwe uwagi o duchowieństwie.

kalendarium

1806 - sprzedał Bobową Michałowi Miłkowskiemu - dziedzicowi Siedlisk i innych okolicznych wsi
1806 - został uczniem szkoły oficerskiej w Wiedniu
1809 - walczył pod Gorzycami przeciw wojsku polskiemu
1811 - został porucznikiem w wojsku Księstwa Warszawskiego
1812 - brał udział w kampanii napoleońskiej w walkach pod Smoleńskiem i Możajskiem
1815 - wstąpił do armii Królestwa Kongresowego
1817 - opuścił wojsko w stopniu kapitana
1817 - wstąpił do seminarium duchownego w Kielcach
1818 - przyjął święcenia kapłańskie
1819 - został proboszczem w Stopnicy
1821 - rozpoczął wykłady w kieleckim seminarium
1821 - 1825 - wygłaszał kazania w katedrze wawelskiej, które przyniosły mu sławę
1825 - został kanonikiem krakowskim, z ramienia kanonii katedralnej zasiadał w Senacie Rzeczypospolitej Krakowskiej
1829 - otrzymał doktorat honoris causa teologii na Uniwersytecie Jagiellońskim
1839 - powrócił do Senatu
1841 - został administratorem diecezji krakowskiej
1845 - 1849 - był jej biskupem sufraganem
1846 - nakazał uległość wobec zaborcy
1848 - zrzekł się administrowania częścią kielecką diecezji
1849 - zrzekł się administrowania także częścią krakowską