Adam Joachim Vetulani

Adam Brzoza, Adam Sanocki

(20 marca 1901 Sanok – 25 września 1976 Busko Zdrój)

prawnik, historyk państwa i prawa

rodzina

syn Romana (1849–1908), nauczyciela gimnazjalnego, i Elżbiety Karoliny Kunachowicz

brat Tadeusza Bolesława (1897–1952), żonatego z Marią Godlewską

1927 poślubił Irenę Latinik (1904-1975), biolog, doktor filozofii, mieli syna Jerzego (1936–2017), profesor i Jana (1938–1965)

miał też nieślubną córkę Krystynę (1924–2004)

biogram

           Studiował prawo w UJ, następnie odbył aplikację sędziowską w Sądzie Okręgowym w Krakowie, zrobił doktorat z prawa i uzupełniał studia w uniwersytecie w Strasburgu. Został asystentem w Katedrze Prawa Polskiego UJ, został profesorem i kierował Katedrą Prawa Kościelnego UJ. Po wybuchu II wojny światowej wyjechał do Francji, uczestnik walk pod Maiche i Damprichard we Francji, po czym internowany w Szwajcarii i był we Fryburgu kierownikiem naukowym obozu uniwersyteckiego i referatu szkolnictwa cywilnego 2 Dywizji Strzelców Pieszych. W Madiswil koło Berna utworzył uniwersytet dla internowanych żołnierzy polskich.

           Po wojnie powrócił do Krakowa, został dziekanem Wydziału Prawa, późnej kierownikiem Katedry Historii Państwa i Prawa Polskiego UJ. Jednocześnie pracownik naukowy Instytutu Historyczno-Prawnego i Instytutu Nauk Prawnych PAN, członek PAU, Polskiego Towarzystwa Historycznego, Komitetu Naukowego Historii PAN oraz wielu naukowych towarzystw zagranicznych. Cieszył się ogólnym szacunkiem jako wybitny uczony, znakomity wykładowca i mówca, człowiek wielkiej odwagi cywilnej, autorytet moralny.

           Zakres jego działalności naukowej obejmował historię prawa kościelnego powszechnego, historię średniowiecznego prawa polskiego, a także edytorstwo. Autor licznych prac, wydawca źródeł, między innymi licznych statutów średniowiecznych, ksiąg sądowych i rękopisów prawniczych.

           Pochowany na cmentarzu Rakowickim (kwatera T, grób 1). Jego imieniem została nazwana ulica w dzielnicy Prądnik Biały.

wybrane publikacje:

1923 – Nagana sądowa w dawnem prawie polskiem

1930 - Lenno pruskie

1939 - Polskie wpływy polityczne w Prusiech Ksiąźęcych

1948 - Dzieje historii prawa w Polsce

1976 - Z badań nad kulturą prawniczą w Polsce piastowskiej

kalendarium

1917–1918 – służył ochotniczo w Cesarskiej i Królewskiej Armii na froncie włoskim

1919-1923 - studiował prawo na Wydziale Prawa UJ

1920 – wziął udział w wojnie z bolszewikami

1924–1925 - odbył aplikację sędziowską w Sądzie Okręgowym w Krakowie

1925 – obronił doktorat praw, został pracownikiem UJ

1925-1926 - uzupełniał studia na uniwersytecie w Strasburgu

1925–1928 – starszy asystent w Katedrze Prawa Polskiego

1928 – habilitował się z zakresu prawa polskiego

1934 – uzyskał nominację na profesora nadzwyczajnego UJ i objął Katedrę Prawa Kościelnego

1936 – został wybrany na członka korespondenta Towarzystwa Naukowego Warszawskiego

1938 – został członkiem korespondentem Polskiej Akademii Umiejętności

1938–1952 – był sekretarzem Komisji Prawniczej PAU

1939 – brał udział w kampanii wrześniowej jako ochotnik w stopniu kaprala

1939 IX 17 – przeszedł przez granicę polsko-rumuńską, został internowany w Babadag

1939 XI – IV 1940 – był członkiem Komitetu Obywatelskiego Ministerstwa Opieki Społecznej rządu emigracyjnego w Angers

1940 VI – brał udział w walkach pod Maiche i Damprichard

1940 VI 19/20 – przekroczył granicę francusko-szwajcarską, został internowany w Szwajcarii

1945 IX 14 – przybył do Polski

1945 IX 15 – został kierownikiem Katedry Prawa Kościelnego UJ

1946 – został profesorem zwyczajnym

1946-1948 - dziekan Wydziału Prawa UJ

1946–1952 – przewodniczył Sekcji Historii Prawa Komisji Prawniczej PAU

1947–1970 – kierował Katedrą Historii Państwa i Prawa Polskiego

1950 – został członkiem czynnym PAU

1956–1961 – pracował w Zakładzie Historii Państwa i Prawa Polskiego w Instytucie Nauk Prawnych PAN

1957 II 16 – na walnym zebraniu członków czynnych PAU został wybrany sekretarzem generalnym

1971 – przeszedł na emeryturę

1974 – kawaler papieskiego Krzyża Komandorskiego Orderu Piani Ordinis

1975 – rozpoczął wykłady z historii prawa kościelnego na Papieskim Wydziale Teologicznym w Krakowie

1991 – jego imieniem została nazwana ulica (dawna ulica Sergiusza Bogackiego) w IV dzielnicy Prądnik Biały, wybiegająca z ul. Henryka Pachońskiego

źródła:

Teresa Stanisławska-Adamczewska, Kraków, ulica imienia …, Kraków 2000

Encyklopedia Krakowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa – Kraków 2000