Jan Chrzciciel Władysław Śniadecki

(29 VIII 1756; 8; 29 Żnin – 21 XI 1830 Jaszuny koło Wilna)

matematyk, astronom i filozof

rodzina

syn Andrzeja (1730 – 1780), piwowara i rolnika i Franciszki Giszczyńskiej

rodzeństwo: Franciszek; Józef (1760 – 1814); Andrzej „Jędrzej” (1768 – 1838), lekarz, chemik, żona Konstancja Mikułowska (1770 – 1830)

biogram

           Jeden z najwybitniejszych uczonych polskiego oświecenia, pionier rachunku prawdopodobieństwa, twórca polskiej terminologii matematycznej i astronomicznej. Po studiach w Krakowie i za granicą został profesorem krakowskiego Uniwersytetu, współpracował z H. Kołłątajem nad reformą Akademii Krakowskiej. Był popularyzatorem nauki i organizatorem życia naukowego w Polsce. Przeciwnik romantyzmu, krytyk idealizmu i myślenia scholastycznego, zwolennik metod empirycznych w nauce. W badaniach naukowych zajmował się obserwacją planetoid, Słońca, Księżyca. Autor wielu rozpraw z dziedziny matematyki, astronomii, meteorologii, historii nauki, filozofii i pedagogiki, a także podręczników.

           Pochowany na cmentarzu w Jaszunach.

wybrane publikacje:

1781 – O nauk matematycznych początku, znaczeniu i wpływie na oświecenie powszechne

1802 - O Koperniku

1804 - Geografia, czyli opisanie matematyczne i fizyczne Ziemi
1807 - Trygonometria kulista analitycznie wyłożona z przystosowaniem do rozmiaru Ziemi i zadań astronomicznych

1817 – Trygonometria kulista

1819 – O filozofii

1821 - Filozofia umysłu ludzkiego

kalendarium

1772 - 1775 - studiował w Akademii Krakowskiej

1778 - 1781 – kontynuował studia w Getyndze, Lejdzie, Utrechcie i Paryżu

1777 – rozpoczął współpracę z H. Kołłątajem nad reformą Akademii Krakowskiej

1781 - 1803 – był profesorem matematyki i astronomii
1782 - 1787 - sekretarz zreformowanej krakowskiej Szkoły Głównej Koronnej

1784 – wraz z J. Jaśkiewiczem, J. Szasterem i F. Scheidtem przeprowadził w Ogrodzie Botanicznym pierwsze w Polsce próby wzlotu balonu na rozgrzane powietrze

1792 – 1803 - organizator i dyrektor Obserwatorium Astronomicznego

1793 - na sejmie grodzieńskim zabiegał o autonomię i pomoc finansową dla Szkoły Głównej Koronnej

1801 – został członkiem Towarzystwa Przyjaciół Nauk

1803 - wyjechał za granicę

1805 - osiadł w Wilnie

1807 - 1815 - rektor uniwersytetu wileńskiego

1807 – 1824 - dyrektor obserwatorium astronomicznego w Wilnie

1808 – członek Petersburskiej Akademii Nauk

1909 – wraz z bratem Jędrzejem mają ulicę w II dzielnicy Grzegórzki, na Wesołej, dochodząc tam do ul. Grzegórzeckiej