Władysław II Jagiellończyk

(1 III 1456 Kraków – 13 III 1516 Buda, Węgry)

król czeski i węgierski

rodzina

najstarszy syn Kazimierza Jagiellończyka i Elżbiety Rakuszanki

rodzeństwo:

Jadwiga (21 IX 1457 - 18 II 1502), żona Jerzego Bogatego, księcia bawarskiego na Landshut
Kazimierz Jagiellończyk (3 X 1458 - 4 III 1484), święty
Jan Olbracht (27 XII 1459 - 17 VI 1501), król Polski
Aleksander (5 VIII 1461 - 19 VIII 1506), król Polski
Zofia (6 V 1464 - 5 X 1512), żona Fryderyka, elektora brandenburskiego i matka wielkiego mistrza krzyżackiego Albrechta Hohenzollerna
Elżbieta (9 V 1465 - 9 V 1466)
Zygmunt I Stary (1 I 1467 - 1 IV 1548), król Polski
Fryderyk (27 IV 1468 - 14 III 1503), biskup krakowski, arcybiskup gnieźnieński, kardynał
Elżbieta (13 V 1472 - po 1480)
Anna (12 III 1476 - 12 VIII 1503), żona Bogusława X księcia pomorskiego
Barbara (15 VII 1478 - 15 II 1534), żona Jerzego Brodatego, księcia saskiego
Elżbieta (około 1483 - 16 II 1517), żona Fryderyka II, księcia legnickiego
poślubił:
1. Barbarę Hohenzollern (1464 V 29 lub 30 - 1515 IX 4)
2. Beatrycze Aragońską (1457 XI 14 - 1508 IX 13 wyspa Ischia)
3. Annę de Foix - Candale (około 1484 - 1506 VII 26 Buda)

biogram

           Dzieciństwo spędził na dworze w Krakowie. Jego wychowawcą był słynny historyk i dyplomata Jan Długosz. Uczył się łaciny, niemieckiego, sztuki oratorskiej, poznał też podstawy historii, prawa i literatury.
           Jako najstarszy syn króla miał być jego następcą na tronie Polski. Dzięki układom ojca z Jerzym z Podiebradu został wybrany na króla czeskiego. Toczył walkę z panującym na Węgrzech Maciejem Korwinem, jeszcze za życia Jerzego z Podiebradu wybranym przez Niemców i czeskich katolików na króla Czech, zakończoną pokojem w Ołomuńcu.
           Po śmierci Macieja został wysunięty przez magnatów węgierskich jako kandydat na króla i objął tron węgierski. Ponieważ na pustym tronie węgierskim Kazimierz Jagiellończyk planował osadzić swego syna Jana Olbrachta, który miał zwolenników wśród drobnej szlachty madziarskiej i części magnatów, doszło do zbrojnego starcia, z którego ostatecznie zwycięsko wyszedł Władysław. Pod naciskiem Habsburgów zgodził się na przyznanie im następstwa w Czechach i na Węgrzech po wygaśnięciu swych męskich potomków (wiedeńskie układy).
           Dochował się tylko jednego syna, który po jego śmierci zasiadł na tronie Czech i Węgier jako Ludwik II Jagiellończyk. Ludwik zginął w bitwie pod Mohaczem.
           Był władcą słabym, stale w kłopotach finansowych, jednak doceniał sztuki piękne, z jego inicjatywy wykonano przebudowę zamku hradczańskiego (sala Władysławowska, schody jeździeckie), wystrój Kaplicy Świętowacławskiej w katedrze praskiej, Bramę Prochową w Pradze i liczne renesansowe budowle na Węgrzech.

kalendarium

1467 X 1 - został oddany do nauki pod opiekę Jana Długosza
1468 V 16 - poseł czeski Albrecht Kostka, w imieniu króla Jerzego z Podiebradów, złożył przyrzeczenie królewiczowi polskiemu następstwa tronu czeskiego
1460 - w Pradze sejm czeski wyraził zgodę na objęcie tronu czeskiego przez Władysława po śmierci Jerzego z Podiebradów - w zamian za pomoc Polski przeciw Maciejowi Korwinowi
1471 V 19 - 28 - odbył się sejm elekcyjny w Kutnej Horze
1471 V 22 - na sejmie elekcyjnym w Kutnej Horze poseł polski Dobiesław z Kurozwęk wygłosił mowę agitującą za Władysławem
1471 V 27 - niemal jednogłośnie obrano królem Władysława
1471 VI 9 - do Krakowa przybyło poselstwo czeskie z wiadomością o wyborze Władysława na tron czeski
1471 VI 16 - na Wawelu w obecności rodziców Władysław wysłuchał posłów czeskich i przyjął rządy królestwa czeskiego
1471 VII 25 - opuścił Kraków w otoczeniu dziesięciotysięcznej armii polskiej, odprowadzany przez ojca aż poza Oświęcim
1471 VIII 19 - przybył do Pragi
1471 VIII 22 - w katedrze św. Wita na Hradczanach w Pradze został koronowany na króla Czech
1476 VIII 19 lub 20 - we Frankfurcie nad Odrą poślubił - per procura - Barbarę Hohenzollern, której posagiem miało być księstwo głogowskie
1476 IX 12 - w Pradze zatwierdził umowę małżeńską
1477 V 20 - na czele 8 000 jazdy wyruszył do Austrii z pomocą cesarzowi do walki z opozycją austriacką i Korwinem
1477 VI 9 - przybył do Wiednia uroczyście witany przez cesarza
1477 VI 10 - w katedrze św. Stefana nastąpiła ceremonia nadania Władysławowi inwestury na urząd arcycześnika i elektora Rzeszy
1477 VII 4 - przybył pod twierdzę Ebersdorf zajętą przez zwolenników Korwina, oblężenie zakończyło się jednak klęską i wojska austriacko - czeskie wycofały się z powrotem do Wiednia
1477 VII 21 - opuścił Wiedeń
1477 VII 31 - powrócił do Pragi
1479 VII 21 - Władysław i Maciej Korwin zatwierdzili traktat pokojowy w Ołomuńcu
1485 - rozpoczął trwającą ponad dwadzieścia lat przebudowę i rozbudowę zamku oraz całego wzgórza hradczańskiego
1490 V 8 - stany czeskie na zjeździe w Pradze wyraziły zgodę na staranie się króla Władysława o koronę węgierską
1490 VII 15 - sejm węgierski obwołał Władysława królem
1490 - 1492 - stoczył walkę o tron węgierski z Maksymilianem Habsburskim i bratem Janem Olbrachtem
1490 X 4 - w Budzie lub Ostrzyhomiu poślubił Beatrycze Aragońską
1491 II 20 - w Koszycach podpisał z Janem Olbrachtem pokój wieczysty
1491 XI 7 - podpisano w Pożoniu traktat austriacko - węgierski
1500 IV 3 lub 7 - papież Aleksander VI wydał breve unieważniające małżeństwa Władysława zarówno z Barbarą Hohenzollern jak i Beatrycze Aragońską
1502 III 23 - na zamku królów francuskich w Blois zostało zawarte per procura małżeństwo Władysława z Anną de Foix
1502 IX 29 - odbyła się koronacja Anny w Szekesfehervar
1502 X 6 - w Budzie poślubił Annę de Foix - Candalę
1503 VII 23 - na świat przyszła Anna, pierwsze dziecko Władysława
1506 VII 1 - urodził się syn Ludwik
1515 - wziął udział w zjeździe z cesarzem i bratem w Wiedniu

źródła

Duczmal Małgorzata, Jagiellonowie, Kraków 1996