Zygmunt Wyrobek
(31 X 1872 Kraków – 19 I 1939 Kraków)
lekarz, nauczyciel, instruktor harcerski
rodzina
syn adwokata Wacława i Marii z Fałaszów, córki urzędnika starostwa w Wieliczce
miał trzech braci:
starszych - Wacława (zmarłego tragicznie w wieku młodzieńczym) i Stanisława (prawnika, sędziego Sądu Najwyższego) oraz młodszego Mieczysława (1875-1940, artystę malarza, sekretarza Rady Powiatowej w Gorlicach
miał trzech synów:
Kazimierza (zmarł w dzieciństwie)
Oktawa Tadeusza (1904-1989), sędzia, radca prawny w przemyśle węglowym, zamieszkał w Katowicach
Tadeusza (1904-1994), dr. chemii, farmaceuta, żołnierz AK
biogram
Jeden z twórców harcerstwa w Krakowie, bliski współpracownik Andrzeja Małkowskiego.
Po ukończeniu studiów na Wydziale Lekarskim UJ pełnił funkcje wychowawcze w Parku dr Henryka Jordana i był nauczycielem gimnastyki w szkołach średnich. Był aktywnym instruktorem Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół", w którym również prowadził zajęcia z wychowania fizycznego. Był kierownikiem zawodów podczas największego zlotu sokolstwa w Galicji, który odbył się w Krakowie w dniach 14 - 17 lipca 1910 roku, w 500 rocznicę zwycięstwa wojsk polsko - litewskich w bitwie pod Grunwaldem. W zlocie uczestniczyło 7097 Sokołów, w tym 781 osób z ziem zaboru pruskiego i rosyjskiego, z Rosji, Francji i Ameryki. Ze wszystkich zaborów przybyło 711 sokolic z oddziałów żeńskich. W zlocie uczestniczył również 70-osobowy oddział konny. Sam także uprawiał różne sporty, był trenerem i instruktorem, uczył młodzież gry w piłkę nożną, popularyzował w Krakowie różne dyscypliny sportowe.
Został członkiem Państwowej Rady Wychowania Fizycznego oraz wizytatorem szkół w Kuratorium Okręgu Krakowskiego. Założył Drużynę Skautów im. Tadeusza Kościuszki - była to pierwsza drużyna skautowa w Krakowie. Był autorem prac poświęconych wychowaniu fizycznemu oraz podręczników harcerskich.
Został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Niepodległości oraz Harcerską Odznaką "Wdzięczności", Zaszczytną Odznaką Sokolą i Brązowym Krzyżem Zasługi Legii Honorowej Sokolstwa w Ameryce. Otrzymał również dyplom honorowy Związku Polskich Związków Sportowych - Polskiego Komitetu Olimpijskiego i tytuł honorowego członka Polskiego Związku Gier Sportowych.
Pochowany na Cmentarzu Rakowickim.
Jego imieniem nazwano ulicę w dzielnicy Zwierzyniec łączącą ulicę św. Królowej Jadwigi z ulicą Tadeusza Wyrwy - Frugalskiego.
wybrane publikacje:
1897 - współautor (wraz z S. Rucińskim) podręcznika Zapasy na tułów i ramiona
1898 - Gry i zabawy
1912 - Vademecum skauta
1921 - Niezwykła podróż
1926 - Harcerz w polu
1926 - Ćwiczenia w terenie ;
kalendarium
1889 - 1906 - współpracował z H. Jordanem jako przewodnik gier i zabaw młodzieży w Parku Jordana
1890 - zdał maturę w Gimnazjum św. Anny i rozpoczął studia na Wydziale Filozoficznym UJ, ale studia te przerwał, by odbyć obowiązkową służbę wojskową, zakończoną egzaminem oficerskim z nominacją na zastępcę oficera
1890 - jeszcze jako student, został powołany w skład grona nauczycielskiego "Sokoła"
1892 - 1899 - studiował na Wydziale Lekarskim UJ
1894 - sędziował pierwszy mecz w historii polskiej piłki nożnej, jaki rozegrano podczas zawodów na II Zlocie Młodzieży Sokolej we Lwowie. Mecz trwał tylko 6 minut, gdyż pod naciskiem kierownictwa zlotu sędzia musiał zakończyć spotkanie po zdobyciu przez Włodzimierza Chomickiego pierwszej bramki - match footbalistów miał być tylko pokazem, a oczekiwano na zawody gimnastyczne
1895 - złożył z wyróżnieniem egzamin nauczycielski z gimnastyki
1895 - 1925 - był nauczycielem gimnastyki w szkołach średnich, między innymi w Gimnazjum św. Jacka
1901 - podjął pracę w seminarium nauczycielskim męskim w Krakowie
1901 - zawarł związek małżeński z Janiną Baczyńską (1876-1976)
1907 - 1914 - był kierownikiem Parku Jordana
1911 - organizował pierwsze drużyny skautowe w Krakowie
1911 III - został Komendantem Miejscowym w Krakowie
1911 IX - kierował ćwiczeniami ośmiu skautowych drużyn krakowskich w Kostrzu
1920 - uczestniczył jako rzeczoznawca w pracach Rady Wychowania Fizycznego i Kultury Cielesnej przy Ministerstwie Zdrowia Publicznego
1920 - rozpoczął pracę w komitecie redakcyjnym nowo powstałego czasopisma "Wychowanie Fizyczne"
1921 - 1923 - był kierownikiem Państwowych Rocznych Kursów Wychowania Fizycznego przy UJ
1921 - został członkiem Państwowej Komisji Egzaminów dla Nauczycieli Szkół Średnich przy UJ
1923 - 1939 - był członkiem Zarządu Oddziału i Okręgu Krakowskiego ZHP
1924 - został mianowany docentem w Studium Pedagogicznym UJ
1924 - 1939 - był wykładowcą w Studium Pedagogicznym
1925 - 1929 - był instruktorem wychowania fizycznego w Kuratorium Okręgu Krakowskiego
1927 - 1939 - był wykładowcą w Studium Wychowania Fizycznego UJ
1927 - 1939 - był członkiem Rady Naukowej przy Państwowym Urzędzie Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego w Warszawie
1928 - odbył podróż do Finlandii i Szwecji, gdzie zapoznał się z systemem gimnastyki szwedzkiej
1929 - 1935 - był wizytatorem wychowania fizycznego w Kuratorium Okręgu Krakowskiego
1935 - przeszedł w stan spoczynku, pozostając nadal pracownikiem naukowym uniwersytetu i członkiem Rady Naukowej Wychowania Fizycznego