Henryk Uziembło

(27 II 1879 Krze koło Trzebini – 3 VIII 1949 Kraków)

malarz, grafik, projektant

rodzina

syn Jana Szczepana (1843 – 1899) i Edwardy Glatman (1855 – 1932)

rodzeństwo: Zofia Antonina (1891 – 1983), mąż Jerzy Suffczyński

w 1908 poślubił Konstancję Kazimierę Podhorską

biogram

           Uczył się na Wydziale Przemysłu Artystycznego Wyższej Szkoły Przemysłowej w Krakowie, następnie w Kunstgewerbeschule des Osterreichisches Museum für Kunst und Industrie w Wiedniu u Karola Kargera. Później wraca na studia do krakowskiej ASP w pracowni T. Axentowicza i S. Wyspiańskiego.
             Następnie wyjechał na dalsze studia do Paryża w Académie Julian, studiuje pod kierunkiem Eugene'a Grasseta, L. Simona i R. Prineta.
Kształcił się również w zakresie architektury wnętrz w Londynie, potem jedzie do Włoch, gdzie zwiedził Rzym i Florencję. Zorganizował w Wiedniu wystawę swoich prac, która odniosła bardzo duży sukces. Po powrocie do Krakowa pracował dla przemysłu metalurgicznego projektując lampy, świeczniki, naczynia.
            Jako kierownik artystyczny zakładów witrażowych S. Żeleńskiego dbał o wysoki poziom techniczny i artystyczny prac. Był jednym ze współzałożycieli Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana.
             Projektował między innymi dla rodziny Tarnowskich do pałacu w Dzikowie koło Tarnobrzegu, salon w sanatorium dr. Kazimierza Dłuskiego w Zakopanem, fryz w Białej Sali kawiarni Noworolskiego. Wziął udział w kolejnej wystawie Architektura Wnętrz w Otoczeniu Ogrodowym.
Wygrał konkurs na urządzenie wnętrz Hotelu Krakowskiego we Lwowie. Zaprojektował także nieistniejące już wnętrza dla krakowskiego kina "Uciecha" i dla teatru "Bagatela". Wnętrze teatru zniszczył pożar, a jak wyglądało ukazują zachowane do dziś negatywy zdjęć przechowywane w Muzeum UJ.
            Był jednym z twórców i promotorów tzw. stylu swojskiego w polskim zdobnictwie charakteryzującego się wykorzystaniem rodzimych wzorów ludowych. Przez szereg lat był kierownikiem artystycznym krakowskiej drukarni W. Teodorczuka. Był bardzo wszechstronnym twórcą wykorzystującym w pracy artystycznej wiele technik. Projektował plakaty, okładki książkowe, ilustracje, exlibrisy oraz logotypy.
            Powołany do wojska w wieku 35 lat, skierowany został do krakowskiego Wydziału Grobów Wojennych jako porucznik pospolitego ruszenia.
Pracował w Zespole Malarzy i Grafików (Maler-Gruppe Nr VI) wykonując szkice i projekty kompozycji cmentarzy, akwarele makiet i szkiców terenów walk (znana jest jego piękna akwarela cmentarza w Gładyszowie). Był członkiem Komisji Konkursowej dokonującej wyboru projektów cmentarzy.
            Urządził wystawę poświęconą walkom armii austro-węgierskiej, a w szczególności ofensywie majowej w 1915 roku prezentując szkice i tempery między innymi Przejście c.k. armii austriackiej przez Dunajec w pościgu za Rosjanami w maju 1915 r., Piechota austriacka w rowach ostrzeliwana przez artylerię rosyjską pod Tarnowem, Oblężenie Krakowa, Ciężkie haubice austriackie i inne. Pozostawił też wiele szkiców wojennych - typów żołnierzy, patroli, ruin, scen z okopów itp. Był jednym z najbardziej czynnych malarzy wojennych c.k. armii austro-węgierskiej.
            Był jednak przede wszystkim Polakiem, gorącym patriotą i rzecznikiem walk o niepodległość, stanął wkrótce w szeregu plastycznych kronikarzy Legionów - obok Leopolda Gottlieba, Stanisława Jankowskiego, Karola Zyndrama-Maszkowskiego, Leona Czechowskiego, Włodzimierza Koniecznego, Wilhelma Wilka-Wyrwińskiego, Kazimierza Dąbrowy-Młodzianowskiego, Zygmunta Rozwadowskiego, Jana Skotnickiego, Kajetana Stefanowicza i Leona Wyczółkowskiego. Znaczna część tych prac znajduje się w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie.
           Po wojnie był autorem plastycznej oprawy oficjalnego aktu zaślubin Polski z morzem, które odbyły się 10 lutego 1920 w Pucku. Do wybuchu II wojny światowej pracował w Państwowej Szkole Zdobnictwa i Przemysłu Artystycznego w Krakowie. Nadal projektował meble, tkaniny, mozaiki (fasada Muzeum Przemysłowo-Technicznego) oraz grafikę książkową. Był współwydawcą pisma satyrycznego "Liberum Veto" oraz współredaktorem "Poradnika Graficznego".
           Spoczywa na Cmentarzu Rakowickim.

wybrane prace:
1902 - pejzaż Sad wiosenny
1903 - pejzaż Słoneczniki
1903 - pejzaż Obłoki
1904 - 1908 - pracował wraz z Włodzimierzem Tetmajerem nad polichromią w kościele parafialnym w Sosnowcu
1908 - zaprojektował witraż do budynku Banku Kredytu Hipotecznego (obecnie Izba Rzemieślnicza) na ulicy św. Anny
1910 - zaprojektował witraż przedstawiający Irenę Solską do Jamy Michalika
1911 - obraz Krakowianka
1911 - obraz Dziewczyna z gromnicą
1912 - projektował fryz w Białej Sali kawiarni Noworolskiego
1912 - zaprojektował wnętrza kinoteatru "Uciecha"
1908 - 1910 - wnętrze salonu muzycznego i zespół 20 witraży w sanatorium K. Dłuskiego w Zakopanem
1911 - polichromie w kapitularzu katedry na Wawelu
1918 - 1919 - zaprojektował wnętrza dla teatru "Bagatela"
1922 - Polskie morze
1935 - Bałwany morskie

kalendarium

1893 - 1897 - studiował na Wydziale Przemysłu Artystycznego Wyższej Szkoły Przemysłowej w Krakowie
1897 - 1902 - studiował w Kunstgewerbeschule des Osterreichisches Museum für Kunst und Industrie w Wiedniu
1901 - otrzymał I nagrodę w wiedeńskim konkursie na plakat dla trafik austriackich
1901 - był jednym ze współzałożycieli Towarzystwa Polska Sztuka Stosowana
1902 - 1903 - wrócił na studia do krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych w pracowni T. Axentowicza i S. Wyspiańskiego
1903 - 1904 - wyjechał na dalsze studia do Paryża w Académie Julian, studiuje pod kierunkiem E. Grasseta, L. Simona i R. Prineta
1904 - 1905 - kształcił się w zakresie architektury wnętrz w Londynie
1906 - zorganizował w Wiedniu wystawę swoich prac, która odniosła bardzo duży sukces
1908 - wziął udział w zbiorowej wystawie prac w krakowskim Pałacu Sztuki
1912 - wziął udział w wystawie Architektura Wnętrz w Otoczeniu Ogrodowym. Wygrał wówczas konkurs na urządzenie wnętrz Hotelu Krakowskiego we Lwowie
1914 - został powołany do wojska
1915 X - skierowany został do krakowskiego Wydziału Grobów Wojennych
1916 - urządził wystawę poświęconą walkom armii austro-węgierskiej
1916 - odbyła się pierwsza wystawa prac artystów przedstawiających Legiony Polskie
1924 - odbyła się następna wystawa poświęcona Legionom (dla Koniecznego i Wilk-Wyrwińskiego już pośmiertna - zginęli na froncie jako oficerowie Legionów) w gmachu Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie
1922 - 1939 IX - pracował w Państwowej Szkole Zdobnictwa i Przemysłu Artystycznego w Krakowie 1949 VIII 3 - wybrał się do Teatru im. Słowackiego na przedstawienie, podczas którego zasłabł. Mimo szybkiej pomocy zmarł tego samego dnia w szpitalu