Jan Chrzciciel Schindler

baron von Schindelheim

(3 IX 1802 Stanisławów – 4 IV 1890 Kraków)

teolog, ksiądz

rodzina

syn Józefa, osiadłego w Austrii emigranta ze Szwajcarii, geometry, i Petroneli ze Stroblów ;

biogram

           Studiował na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego oraz teologię w Wiedniu, a także uczęszczał na wykłady w Cesarskiej Akademii Orientalnej. Uzyskał doktorat i święcenia kapłańskie.
           Mianowany katechetą w gimnazjum w Czerniowcach, kontynuował studia nad językami wschodnimi. Zaprotegowany przez arcybiskupa Ankwicza przeniósł się do Krakowa i rozpoczął błyskawiczną karierę.
           Został profesorem Pisma świętego i języków orientalnych na Wydziale Teologicznym UJ, działał na rzecz reorganizacji uczelni. Wprowadził do swego programu wykładów omówienie zasad islamu i interpretację Koranu. Interesował się sprawami młodzieży, pomagał biednym a zdolnym studentom. Wszedł w skład komitetu, który z ramienia trzech mocarstw rozbiorczych miał przeprowadzić reformę Uniwersytetu. W jej wyniku władzę nad szkolnictwem powierzono komisarzowi rządowemu. Jako komisarz rządowy szkół, był zwolennikiem powszechnego obowiązkowego nauczania, okazał się gorliwym wykonawcą woli rezydentów dworów opiekuńczych.
           Był archidiakonem kapituły katedralnej oraz komendatoryjnym opatem mogilskim. 
           Zasłużył się dla Krakowa pełniąc funkcję prezes Senatu Rządzącego. Między innymi wyposażył drukarnię uniwersytecką, odnowił Stary Teatr, Barbakan, Bramę Floriańską, Wieżę Mariacką i budynki UJ (Collegium Maius), uporządkował finanse miasta, za jego kadencji wybrukowano wiele ulic, rozbudowano kanalizację, usprawniono administrację. Żydowską Szkołę Początkową i Wydziałową na Kazimierzu przekształcił w Szkołę Przemysłowo - Handlową. Jednocześnie doprowadził do zerwania układu handlowego z Królestwem Polskim, zawierając konwencję handlową z Austrią. Posunięcie to podcięło życie gospodarcze Krakowa. Mimo zasług, mało popularny wśród Krakowian, ze względu na postawę poddańczą wobec zaborcy.
           Członek licznych stowarzyszeń naukowych, między innymi TNK, był członkiem założycielem Towarzystwa Św. Jana w Pradze i Instytutu Afrykańskiego w Paryżu. Odznaczony orderami Orła Czerwonego, Św. Stanisława i Żelaznej Korony.   
           W ostatnim okresie życia zajmował się badaniami naukowymi, robił doświadczenia fizyczne, pasjonował się fotografią. Osiadł w wiejskiej siedzibie na Bielanach, gdzie jak podaje Estreicherówna: mieszkał wygodnie w gustownie urządzonym domu z ogrodem, otoczony „maszynami do fotografa”, jak pisze Czechówna, i „mikroskopami”, przez które oglądała ona fotografię królowej angielskiej tak maleńką, że na niej gołym okiem nie można było nic odróżnić.
           Swój cenny księgozbiór zapisał Bibliotece Jagiellońskiej. W testamencie swój majątek zapisał: kapitule katedralnej, gminie krakowskiej z przeznaczeniem procentów na podupadłych rzemieślników (Fundacja Schindlerowska istniejąca do 1943), Towarzystwu Dobroczynności (był jego długoletnim członkiem), Arcybractwu Miłosierdzia, szpitalom Bonifratrów i Starozakonnych oraz licznym zakładom dobroczynnym (ochronkom, przytułkom, schroniskom).
           Pochowany został w odnowionej przez siebie kaplicy św. Jana Chrzciciela w kościele oo. Kamedułów na Bielanach.

kalendarium

1825 - przyjął święcenia kapłańskie
1832 - 1836 - był profesorem Pisma Świętego i języków wschodnich na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego
1832 XI 11 - został kanonikiem krakowskim
1833 - 1836 - pełnił funkcję dziekana Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego
1833 - uzyskał tytuł honoris causa UJ
1833 - był współredaktorem Statutu organicznego UJ
1833 - 1840 - był proboszczem parafii św. Mikołaja
1836 - 1840 - był komisarzem rządowym szkół
1837 - został senatorem dożywotnim Wolnego Miasta Krakowa
1838 - przeprowadził likwidację majątku probostwa św. Mikołaja w Czerwonym Prądniku, który został oddany w wieczystą dzierżawę chałupnikom prądnickim
1839 - 1846 - pełnił funkcję prezesa Senatu Rządzącego
1841 X 6 - otrzymał w dożywotnie posiadanie dom Kapitulny przy ulicy Kanoniczej 19
1843 - został członkiem Towarzystwa Starożytności Północnych w Kopenhadze
1844 - został członkiem paryskiego Towarzystwa Statystyki Uniwersalnej
1846 - został członkiem Towarzystwa Wschodnio - Niemieckiego
1846 - podczas powstania krakowskiego opuścił miasto z wojskiem austriackim
1847 VIII 21 - 1849 - był kuratorem uniwersytetu