Adam Feliks Ronikier
(1 XI 1881 Warszawa – 4 IX 1952 – Orchard Lake, USA)
architekt, działacz społeczny, polityk
rodzina
Ród wywodził się z terenów Słowian połabskich, leżących po zachodniej stronie Odry, zamieszkiwanych przez Wieletów. Jego herb rodowy jest do dzisiejszego dnia elementem herbu miasta Rostock. Rodzina Ronikiera przybyła do Polski w XIV wieku, za panowania królowej Jadwigi
hrabia, syn Wiktora (1849 – 1899) i Wandy z domu Węcławowicz
rodzeństwo: Henryk Józef; Kazimierz Atanazy (1886 – 1972), żona Irena Niezabytowska (1907 – 1984)
poślubił 19 IX 1908 Liksna, Litwa Jadwigę Plater-Zyberk z Broelu
dzieci: Janusz (1910 – 1976), żona Joanna Jadwiga Szydłowska; Aniela (1912 – 1984), mąż Konstanty Szułdrzyński (1904 – 1977); Wiktor (1913 – 1950), żona 1. Zuzanna Ehrlich, 2. Antonina Stefania Lewandowicz; Stefan (1915 – 1987), żona 1. Anna Bnińska, 2. Anna Dutkiewicz; Henryk (1919 – 1996), żona Renata Izabela Meduska; Edward (1921 – 1961), żona Antonina Stefania Lewandowicz
biogram
Właściciel dóbr Ryki, obywatel ziemski guberni siedleckiej, współzałożyciel Stronnictwa Narodowego, prezes Rady Głównej Opiekuńczej (RGO), członek Korporacji Akademickiej Arkonia.
Po zdymisjonowaniu przez Niemców z funkcji prezesa RGO, spotkał się z brytyjskim agentem politycznym Horacym Coockiem. Został aresztowany przez Gestapo w Warszawie i przesłuchiwany w Krakowie. Po uwolnieniu za radą arcybiskupa Sapiehy udał się do Korczyny do majątku generała Stanisława Szeptyckiego. Prowadził rozmowy polityczne z Niemcami, w celu zapobieżenia przewidywanej masakry młodzieży polskiej w Warszawie. Hrabia Ronikier przedstawił ideę, by Armia Krajowa przejęła Warszawę bez morderczego boju z Niemcami, na co skłonni byli przystać niektórzy politycy i wojskowi niemieccy (vide casus Paryża w sierpniu 1944). Ideę tę popierał między innymi Józef Mackiewicz.
Opuścił Polskę tuż przed wkroczeniem Armii Czerwonej do Krakowa, zagrożony aresztowaniem i karą śmierci, zapowiedzianymi przez sowiecką polskojęzyczną rozgłośnię Kościuszko. Wyjechał na Zachód, dostał się do Włoch, gdzie organizował pomoc społeczną przy II Korpusie Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Wyemigrował następnie do USA, gdzie zmarł.
Jego prochy zostały sprowadzone do Polski i spoczęły w rodzinnym grobie na Powązkach.
publikacje:
Pamiętniki 1939-1945 (red. i oprac. tekstu Maria Rydlowa), Wyd. Literackie, Kraków 2001
kalendarium
1909 – obywatel ziemski guberni siedleckiej
1916 - był członkiem Zarządu Towarzystwa Polskiej Macierzy Szkolnej
1916 – 1918 – był jednym z organizatorów Rady Głównej Opiekuńczej i nią kierował
1918 – pełnił funkcję przedstawiciela Rady Regencyjnej w Berlinie
1940 – 1943 – był pierwszym prezesem RGO podczas II wojny światowej
1943 XII – w Warszawie spotkał się z brytyjskim agentem politycznym Horacym Coockiem
1944 II – aresztowany przez Gestapo w Warszawie był przesłuchiwany w Krakowie
1944 VII – prowadził rozmowy polityczne z Niemcami
1945 I 18 - opuścił Polskę
2009 V 15 – jego prochy zostały sprowadzone do Polski i spoczęły w rodzinnym grobie na Powązkach