Karol Hubert Rostworowski

(3 XI 1877 Rybna koło Krakowa – 4 II 1938 Kraków)

dramatopisarz, poeta, publicysta

rodzina

herbu Nałęcz (II)

syn Joachima (1822 – 14 VI 1894), ziemianina, i Heleny Felicji z Moszyńskich (18 V 1849 Kraków – 24 VII 1907 Czarkowy)

poślubił: Róża Chościak-Popiel (14 VII 1887 – 2 XI 1971), córka Jana Chościak-Popiela (1836 - 1911), herbu Sulima i Jadwigi Eleonory Leopoldyny (1846 - 1917)
dzieci: Jan Michał Maria, Marek i Emanuel Mateusz

biogram

           Był uczniem Krajowej Średniej Szkoły Rolniczej w Czernichowie koło Rybnej, odbył roczną praktykę rolną w Iwnie (Wielkopolska). Rozpoczął studia rolnicze w Halle, które jednak porzucił, następnie studiował w konserwatorium w Lipsku i filozofię na uniwersytecie w Berlinie. Odbył liczne podróże, głównie po Włoszech i Francji.
           Po powrocie do Polski osiadł w Czarkowach nad Nidą. W czasie I wojny światowej przebywał w Krakowie. W okresie międzywojennym związał się z Narodową Demokracją, współpracował z "Głosem Narodowym".
           Był działaczem Ligi Narodowej, Obozu Wielkiej Polski i Stronnictwa Narodowego, a także Związku Zawodowego Literatów Polskich, Związku Inteligencji Polskiej i Towarzystwa Obrony Ziem Wschodnich.
           Został powołany w skład Polskiej Akademii Literatury, wystąpił z niej na znak solidarności z kardynałem A. Sapiehą, sprzeciwiającym się przeniesieniu zwłok J. Piłsudskiego do osobnej krypty na Wawelu. Pełnił również funkcję radnego w Krakowie z ramienia Stronnictwa Narodowego.
           Opublikował zbiór postromantycznych wierszy Tandeta, napisał także pod wpływem J. Kasprowicza pięć poematów hymnicznych. Jako dramaturg zadebiutował sztuką Pod górę. Wzorując się na A. Strindbergu i H. Ibsenie, napisał dramaty o rozkładzie moralnym rodziny: Echo i Żeglarze.
           Rozgłos i uznanie krytyki przyniósł mu Judasz z Kariothu dramat psychologiczny nawiązujący do form misteryjno - moralitetowych. W jego dramaturgii dominuje problematyka etyczno - katolicka, zwłaszcza konflikt moralny między boskim ładem świata i ułomną ludzką naturą. Jego twórczość łączyła elementy modernizmu, naturalizmu, symbolizmu i ekspresjonizmu. Uważana przez współczesnych za najwybitniejsze zjawisko w dramaturgii polskiej XX wieku, dziś popadła częściowo w zapomnienie.
           Spoczywa na Cmentarzu Salwatorskim (sektor SC13, rząd 1, miejsce 5).

wybrane publikacje:

1901 - debiutował tomikiem wierszy Tandeta
dramaty:
1910 - Pod górę wystawiony w teatrze im. J. Słowackiego
1911 - Echo
1912 - Żeglarze
1913 - Judasz z Kariothu
1917 - Kajus Cezar Kaligula
1920 - misterium Miłosierdzie
1922 - Straszne dzieci
1923 - Zmartwychwstanie
1925 - Antychryst
1929 - Niespodzianka
1930 - Przeprowadzka (wydana w 1932 roku)
1932 - U mety
1936 - 1937 - tom 1 - 2 Pisma
1936 - Czerwony marsz
1967 - tom 1 - 2 Dramaty wybrane ;

kalendarium

1894 - rozpoczął naukę w Krajowej Średniej Szkoły Rolniczej w Czernichowie koło Rybnej
1898 - 1899 - kontynuował studia rolnicze w Halle
1900 - 1907 - studiował w Lipsku
1907 - 1908 - studiował w Berlinie
1914 - osiadł w Krakowie
1918 - poślubił Różę Popielówną
1920 - rozpoczął współpracę z "Głosem Narodu"
1926 - 1927 - był prezesem Straży Narodowej
1931 I 10 - podpisał wraz z innymi literatami odezwę popierającą protest profesorów UJ w sprawie więźniów brzeskich
1932 - został wyróżniony nagrodą państwową
1933 - został powołany w skład Polskiej Akademii Literatury
1936 - został odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restituta
1937 - wystąpił z PAL