Nowy Dziennik

Ważne miejsce na krakowskim rynku prasowym w latach międzywojennych zajmował „Nowy Dziennik”, z redakcją przy ul. Zapolskiej, założony w lipcu 1918 roku przez Michała Ringela

           Była to żydowska gazeta codzienna wydawana w Krakowie od 9 VII 1918 do 2 IX 1939 roku, od 1937 roku dwa razy dziennie. Ten najstarszy polskojęzyczny dziennik o nastawieniu syjonistycznym [Powstał z inicjatywy Ozjasza Thona (1870–1936), rabina i działacza syjonistycznego oraz Wilhelma Berkelhammera]. Był pierwszym w Europie dziennikiem wydawanym przez Żydów w języku kraju ich zamieszkania. Z początku stanowisko stanowisko redaktora naczelnego zajmował Ignacy Izaak Schwarzbart, a następnie (od lipca 1925 roku) Wilhelm Berkelhammer. Ważną postacią okazał się redaktor i krytyk Mojżesz Kanfer, kierujący od 1925 roku działem literackim, którego nazwę w 1927 roku zmieniono na „Literatura i Sztuka”. Dziennik zawierał liczne dodatki wyodrębniane własnymi winietami i oddzielną numeracją, które zastępowały specjalistyczne czasopisma, np.: „Głos Kobiety Żydowskiej” (1926-1939), „Lekarz Domowy” (1926-1939), „Literatura i Sztuka” (1927-1939), „Przegląd Filmowy” (1927–1937), „Dzienniczek dla Dzieci i Młodzieży” (1928-1936), w 1937 roku przekształcony w tygodnik „Okienko na świat”, „Dodatek Muzyczny” (1929-1930), „Dom i Szkoła” (1929-1932), „Przegląd Akademicki” (1931-1937) i „Informator Palestyński” (1935-1937). 

           Współpracowali z pismem wybitni przedstawiciele środowiska żydowskiego, między innymi Majer Bałaban, Chaim Hilfstein, Janusz Korczak, Icchok Lejb Perec, Isaac Bashevis Singer (cykl reportaży sejmowych Od Witosa do Sławka), Chaim Löw, Benedykt Rosenzwaig, Zygmunt Korn, Samuel Ripp, Lew Haym, Artur Lauterbach czy Izaak Deutscher.

           W 1923 roku dokonano zamachu na siedzibę redakcji.

           O popularności pisma świadczyły zwiększające się objętość i nakład (objętość: od czterech stron w 1918 roku do dwudziestu stron w latach 30., nakład: 1920 – 7 500, 1929-1939 11 do 18 000 egzemplarzy).

źródła:

Adrian Ślęczka, Krytyka muzyczna na łamach krakowskiej prasy w latach 1918–193,

Jacek Olczyk, Życie literackie w Krakowie, Kraków 2016