al. Kijowska 29

           Kościół bł. Anieli Salawy usytuowany jest w Dzielnicy V Krowodrza, na osiedlu Łobzów, przy ul. Kijowskiej w pobliżu ulic Wrocławskiej, Mazowieckiej i Zakątka. Kiedy go budowano, tereny te były zdecydowanie mniej zaludnione – obecnie kościół stoi w samym centrum wielkiego osiedla, w pobliżu miasteczka studenckiego. Wzniesiony został z inicjatywy Zgromadzenia Księży Misjonarzy św. Wincentego a Pàulo, gospodarzy parafii Najświętszej Maryi Panny z Lourdes. Parafia ta pod koniec lat osiemdziesiątych XX wieku należała do największych w Krakowie, a rozmiary niedużego kościoła parafialnego, stojącego przy ul. Misjonarskiej przestawały być wystarczające dla coraz większej liczby wiernych. Dlatego niezbędne stało się wzniesienie drugiej świątyni. Zgodę księdza kardynała Franciszka Macharskiego na budowę otrzymano już w 1989 i wkrótce po tym został wyznaczony przez Urząd Miasta teren pod budowę. W niedługim czasie wynikły pierwsze przeszkody związane z lokalizacją kościoła – ze strony głównego architekta Miasta Krakowa pojawiły się zastrzeżenia dotyczące lokalizacji budowli, ponieważ w pobliżu wyznaczonego placu budowy przebiega zabytkowa trasa dawnej Młynówki Królewskiej. Zgoda na budowę został wycofana. Przez następne dwa lata starano się pozwolenie przywrócić i udało się to w 1991 roku. Prace budowlane ruszyły w 1. połowie 1992 i potrwały do 1995 roku. Głównym projektantem i jednocześnie kierownikiem budowy był architekt Józef Dutkiewicz. W 1993 pracowano już przy budowie chóru, a ściany osiągnęły wysokość ponad 7 m. Prace przy wykańczaniu wnętrza trwały do 2000 a uroczystego poświęcenia nowej świątyni dokonał ks. kardynał F. Macharski dnia 27 V 2000 roku.

           Spoglądając na kościół od strony ul. Kijowskiej widzimy jego geometryczną, smukłą fasadę z dwiema wysokimi wieżami i umieszczonym między nimi dużym okrągłym oknem. Jej kompozycja jest wyraźnym nawiązaniem architekta do fasady zabytkowej bazyliki archikatedralnej w Gdańsku-Oliwie. Kościół został wzniesiony z czerwonej cegły, na wydłużonym, prostokątnym planie a surowa, ceglana elewacja zewnętrzna nie posiada w zasadzie żadnej dekoracji. Pierwotnie projekty przewidywały wysokość wież aż na 38 m, jednak w trakcie budowy poprzestano na wysokości 27 m.

           Jasne, jednolite wnętrze kościoła jest przekryte półkolistym sklepieniem, wspartym na szkieletowej, żelbetowej konstrukcji i oświetlane przez wysokie okna. Biel sklepienia i przechodzących na ściany żeber kontrastuje z intensywną czerwienią ceglanych ścian, a podobne zestawienie kolorystyczne widzimy również na marmurowej posadzce. Zwiedzając wnętrze, zwróćmy uwagę na oszczędność w dekoracji i harmonijność jego kolorystyki. W ołtarzu głównym zobaczymy rzeźbiony krucyfiks autorstwa krakowskiego rzeźbiarza, absolwenta i profesora Akademii Sztuk Pięknych - Jana Sieka. Oprócz krucyfiksu, w kościele zobaczymy jeszcze dwie rzeźby tego artysty: po lewej stronie prezbiterium figurę Najświętszej Maryi Niepokalanie Poczętej, stojącej na złotym globie oraz ustawioną po prawej stronie przy ścianie kościelnej nawy złoconą figurę św. Józefa z Dzieciątkiem. Józef Dutkiewicz zaprojektował również większość elementów wyposażenia kościoła: konfesjonały, stoliki czy krzesła ustawione w prezbiterium, które następnie wykonano w pracowni E. i J. Sałęgów.

           W kościele w ścianach bocznych znajdują się wysokie, prostokątne okna z witrażami. Wszystkie witraże zostały zaprojektowane przez Teresę Stankiewicz – absolwentkę krakowskiej ASP, twórczynię witraży, mozaik i obrazów w wielu polskich kościołach, a wykonano je w krakowskiej pracowni Anna i Ireneusza Zarzyckich.

           Na pierwszym witrażu, po lewej stronie wejścia do kościoła zobaczymy papieża Jana Pawła II oraz liczne, związane z Nim symbole: polskie flagi, kościół w Wadowicach, krajobraz górski i Wawel. Następne kompozycje nawiązują do różnych znanych wydarzeń i postaci ewangelicznych. Zobaczymy na nich między innymi Świętą Rodzinę, sceny pasyjne, Zmartwychwstanie, Trójcę Świętą a także piękny witraż o tematyce maryjnej, z postacią Matki Boskiej Częstochowskiej z Dzieciątkiem, adorowanej przez anioły i otoczonej symbolami: gwiazdą betlejemską, koroną, polskimi flagami. Po prawej stronie nawy kościelnej znajduje się nieduża kaplica poświęcona bł. Anieli Salawie – tam w oknach znajdują się trzy duże witraże, ukazujące symbolicznie jej życie i świętość. W kościele zobaczymy witraże poświęcone również innym świętym – założycielowi Zgromadzenia Misjonarzy św. Wincentemu a Pàulo, francuskiej świętej, założycielce Zgromadzenia Sióstr Miłosierdzia - św. Ludwice de Marillac, związanej ze zgromadzeniem szarytek francuskiej mistyczce św. Katarzynie Labouré oraz Bł. Edmundowi Bojanowskiemu i Słudze Bożej siostrze Leonii. W pobliżu konfesjonału zobaczymy witrażowe przedstawienie ewangelicznej przypowieści o synu marnotrawnym, a przy chrzcielnicy – kompozycję związaną z Sakramentem Chrztu: Duch Święty w postaci gołębicy oraz wyłaniająca się z chmur Ręka Boga Ojca, z której spływa strumień wody. Tuż nad wejściem głównym w dużym, okrągłym oknie wykonano przedstawienie Trójcy Świętej otoczonej przez Aniołów i gwiazdy. W centralnym miejscu umieszczono symbolizujące Boga Oko Opatrzności.

           Ta sama artystka – Teresa Stankiewicz wykonała dla kościoła bł. Anieli Salawy stacje Drogi Krzyżowej. Prostokątne obrazy, malowane na deskach, ukazujące kolejne etapy drogi Chrystusa na Golgotę odznaczają się charakterystyczną dla tej malarki prostotą formy i intensywną, nasyconą kolorystyką płaskich plam barwnych, która tworzy atmosferę pełną powagi i kontemplacji.

           Na ścianach kościoła zobaczymy również inne obrazy. Najważniejszym z nich jest umieszczony po prawej stronie nawy obraz z przedstawieniem patronki kościoła i parafii bł. Anieli Salawy, oprawiony w prostą pozłacaną ramę. Obraz ten został namalowany przez Piotra Moskala i był przeznaczony na uroczystości beatyfikacyjne, a następnie umieszczony w kościele. Błogosławiona ukazana jest na tle krakowskiego widoku, w którym rozpoznać możemy Wawel i zabudowania miasta. Kolejne trzy obrazy namalował Adam Suzin, wszystkie są oprawione w podobne, proste złocone ramy. Pierwszy z nich to kopia rzymskiego obrazu z przedstawieniem Matki Bożej Nieustającej Pomocy, dwa kolejne przedstawiają dwóch świętych: św. Wincentego a Paulo oraz św. Antoniego z Padwy. W świątyni znajduje się również kopia znajdującego się w łagiewnickim Sanktuarium Miłosierdzia Bożego obrazu Pana Jezusa Miłosiernego, namalowanego przez Adolfa Hyłę w 1943 roku. Kopię wykonała dla kościoła Maria Niedzielska.

           Nad wejściem głównym do świątyni widzimy prosty chór muzyczny, zaprojektowany przez J. Dutkiewicza z organami, zainstalowanymi tu w 1997 roku. Od 1999 z kościelnych wież rozbrzmiewają cztery dzwony, odlane w pracowni Jana Felczyńskiego przez firmę W. Sobola i W. Olszewskiego. Dzwony zostały uroczyście poświęcone dnia 12.IX.1999 roku.

           Kościół bł. Anieli Salawy jest jednym z ciekawszych przykładów współczesnej architektury sakralnej w Krakowie. Budowla ta łączy w sobie elementy nowoczesnej architektury z bardzo czytelnymi nawiązaniami do stylów historycznych. Architekt zadbał również, by bryła budowli nie zaburzała specyfiki miejsca, w którym ją usytuowano. Kościół, jak już wspomniałam powyżej, powstał w pobliżu dawnej Młynówki Królewskiej, czyli istniejącego niegdyś w tym miejscu koryta rzeki Rudawy, gdzie dziś rozciąga się pas parkowej zieleni. Twórcy udało się osiągnąć zamierzony efekt - obiekt w bardzo naturalny sposób wpisuje się w parkowe otoczenie.

                                                         Opracowała Katarzyna Zychowicz